DAS – Distributed Acoustic Sensing

DAS to światłowodowe systemy akustyczne, składające się z miernika (interrogator), specjalistycznego oprogramowania analitycznego, oraz światłowodów sensorycznych pełniących rolę czujników DFOS (Distributed Optical Fiber Sensing – jest to ogólne określenie czujników rozproszonych, czyli czujników ciągłych w postaci włókien światłowodowych).W zależności od zastosowania mogą być to zwykłe światłowody w standardowych kablach telekomunikacyjnych, ale też kable o specjalnej konstrukcji (lepiej przenoszące odkształcenia otoczenia bezpośrednio na światłowód), a nawet światłowodowe pręty pomiarowe. Stosowane są też sensory o specjalnej konstrukcji ułatwiającej przenoszenie drgań otoczenia, w postaci fal akustycznych lub sejsmicznych, na włókno światłowodowe.

Czujniki światłowodowe DFOS dobiera się zależnie od zastosowania – monitoringu granic poprzez detekcję pieszych i pojazdów (perymetria światłowodowa), pomiaru odkształceń konstrukcji (np. mostów, wałów przeciwpowodziowych, monitoring zapór wodnych), pomiaru rozkładu temperatur, albo detekcji wycieku rurociągów i zbiorników.

Systemy DAS mają bardzo wiele zastosowań – szczególnie dobrze sprawdzają się jako systemy ochrony perymetrycznej do monitoringu obiektów infrastruktury krytycznej, takich jak granice, jednostki wojskowe, lotniska, rafinerie, składy paliw, ale też monitoring kabli telekomunikacyjnych i rurociągów podmorskich.

Drugim typowym zastosowaniem systemów DAS z czujnikami DFOS jest detekcja wycieków z gazociągów, ropociągów, oraz innych mediów znajdujących się pod ciśnieniem.

Technologia DAS stosowana jest także do badań geologicznych i geoakustycznych. DAS ułatwia i przyspiesza pomiary geofizyczne warstw skorupy ziemi i detekcję pokładów węgla czy złóż ropy naftowej, albo gazu ziemnego. Technika DAS stosowana jest też do monitorowania odwiertów geotermalnych, geologicznych i gazowych, szczególnie podczas wydobycia gazu łupkowego i do monitoringu fracking’u.

Pierwszą firmą jaka opracowała systemy czujnikowe DAS był OptaSense, będący obecnie częścią koncernu LUNA Technologies. Prace nad technologią DAS były prowadzone już w latach osiemdziesiątych na zamówienie brytyjskiego ministerstwa obrony. Dopiero po rozpadzie ZSRR technologia DAS została udostępniona do użytku cywilnego, a firma OptaSense stała się światowym liderem w tej dziedzinie.